در سالهای نه چندان دور، دلیل سفر ایرانی ها به ترکیه، یا تفریحی بود و یا کاری و تجاری. ولی در سالهای اخیر گزینه‌ای عجیب به این فهرست اضافه شده و آن خرید مسکن و سرمایه‌گذاری در کشور ترکیه است.
در این مدت، تعداد خریداران مسکن در ترکیه افزایش چشم گیری داشته است.. در همین راستا شرکتهای ترکیه ای برای تبلیغ به سراغ سایت‌های پربازدید ایرانی و شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان رفته‌اند.. و حتی بسیاری از بنگاه‌های معاملات ملکی در شهرهای بزرگ این کشور، کارشناس فروش فارسی زبان، برای راهنمایی مشتریان ایرانی و جذب سرمایه های این مشتریان، استخدام کرده‌اند. که صدالبته تغییر قوانین اعطای شهروندی، تأثیر زیادی بر بازار فروش این صنعت پولساز و سرمایه‌گذاری در مسیر صنعتی سازی ساختمان در ترکیه داشته است.
سرمایه گذاری ایرانی ها در بخش مسکن ترکیه
متأسفانه طبق آمار، ایرانی‌ها میلیاردها دلار برای خرید مسکن در ترکیه هزینه کرده‌اند که این به معنای خارج شدن سرمایه از کشور است. این سرمایه‌ها میتوانست کشور را در رسیدن به توسعۀ اقتصادی یاری کند… مدیران صنعتی و دولتمردان در ترکیه، با رعایت استانداردهای بین المللی در زمینۀ سرمایه‌گذاری، علاوه بر سرمایه‌گذاران ایرانی، در جذب سرمایه‌گذارهای کشورهای دیگر نیز، بسیار موفق عمل کرده‌اند.
امروزه ترکیه تبدیل به یکی از امن ترین مناطق برای سرمایه‌گذاری در حوزۀ ساختمان سازی تبدیل شده است. در صورتیکه که دولتمردان ایرانی، کوچکترین اهمیتی برای جذب سرمایه‌های خارجی در این صنعت، نداشته و ندارند و حتی توان نگهداری از سرمایه‌های داخلی را هم در خود نمی‌بینند.
سرمایه گذاری در بخش مسکن و رسیدن به توسعۀ اقتصادی و اجتماعی
این نکته را باید در نظر داشت که جذب سرمایه‌گذار در کوتاه مدت، به خوبی اثرخود را در اقتصاد کشورها نشان می‌دهد. و بهتر از آن، در بلند مدت دستاوردهای فرهنگی و علمی را میتواند برای کشورهایی همچون ترکیه به همراه داشته باشد.
اگر بخواهیم در یک جمله مهمترین دلیل توسعه و رشد ترکیه در ساخت و ساز مسکن را ارزیابی کنیم، باید بگوییم دلیلش اجرای درست و پیاده سازی سیستم ساختمان سازی صنعتی است.
همانطور که میدانید سرمایه‌گذاری در ساخت و ساز و مسکن، میتواند به طور مستقیم ایجاد اشتغال کرده.. و در افزایش درآمد ملی تأثیر زیادی داشته باشد…. امروزه در کشورهای توسعه یافته بیش از 40 درصد از فرصت‌های شغلی به صورت مستقیم و غیرمستقیم، در بخش صنعت ساختمان فعالیت می‌کنند.
صنعتی سازی ساختمان نیاز و تقاضای جامعه را در بخش مسکن برطرف می‌کند. علاوه بر آن بر کیفیت، قیمت تمام شده و سرعت ساخت و ساز هم تأثیر مثبتی دارد… در کل می‌توان گفت: صنعتی سازی ساختمان یکی از عوامل اساسی در برقراری تعادل میان عرضه و تقاضای مسکن در کشورهای توسعه یافته بوده است… مثلاً استفاده از روش پیش ساخته سازی، نه تنها سرعت و امنیت را بالا می‌برد، بلکه با کاهش ضایعات، میتواند قیمت تمام شدۀ ساختمان را کاهش دهد.
وضعیت ساخت و ساز در ایران
در این سالها شرکتهای ساختمانی، برای ساخت مجهزترین و زیباترین ساختمان‌های مسکونی در دنیا با هم در حال رقابت هستند.. ولی با این وجود عده ای سوداگر و غیرمتخصص، کماکان به روش سنتی در حال ساخت و ساز می‌باشند. و از آنجایی که ساخت و ساز به روش سنتی نیاز به ریسک بالایی در سرمایه گذاری ندارد، بنابراین سرمایه گذاران غیرمتخصص به سمت این نوع ساخت و ساز رفته اند.
بسیاری از کشورها وارد نسل هفتم و هشتم ساختمان‌سازی شده‌اند، ولی ایران همچنان در نسل دوم و سوم این صنعت بزرگ، درجا می‌زند… با نگاهی به ساختمان‌ها در کلان شهرهای ایران، پی می‌بریم که خبری از نسل پنجم و یا اجرا و نصب هوشمند و سریع سازه‌های ساختمانی نیست. پس نباید انتظار داشته باشیم که به این زودی‌ها، شاهد نسل ششم یعنی احداث ساختمان‌های سبز و نسل هفتم و استفاده از محصولات نانو در ایران باشیم.
حقیقت تلخ در صنعت ساختمان‌سازی ایران، این است که 60 الی 70 درصد از قیمت تمام شدۀ واحد‌های مسکونی و تجاری، به زمینی مربوط می‌شود که در آن ساخت و ساز صورت می‌گیرد. و این بدین معناست که سوداگران در این بخش، در حال فعالیت هستند و قیمت زمین را بنا به سود شخصی، تعیین می‌کنند.
صنعتی سازی در ساختمان، چنانچه از دانش و برنامه‌ریزی لازم برخوردار باشد، میتواند هزینه‌های ساخت و ساز را کاهش دهد… ولی وقتی نرخ زمین در ایران تا این اندازه بالا باشد، دیگر صنعتی سازی و پژوهش در این صنعت، معنا و مفهومی نخواهد داشت.
برای رشد و توسعه صنعت ساختمان سازی چه باید کرد؟
لزوم ایجاد صندوق‌های سرمایه گذاری به منظور جمع‌آوری سرمایه در بخش ساختمان سازی
شاید برای آغاز صنعتی شدن ساخت و ساز مسکن، لازم بود تا صندوق‌های سرمایه‌گذاری برای جمع‌آوری سرمایه در بخش صنعت ساختمان‌سازی در نظر گرفته شود. که متأسفانه نه تنها هیچگونه کار اصولی در این بخش صورت نگرفته است، بلکه ما با کمبود شرکتهای ساختمانی بزرگ و بین المللی مواجه هستیم.. و سرمایه‌گذاری در صنعت ساختمان‌سازی ایران به دلیل کمبود امکانت و نبود زیرساخت‌های مناسب برای فعالیت بخش خصوصی، صورت نگرفته است.
پرورش دانشجویان و نیروهای آموزش دیده و متخصص برای ورود به حوزۀ صنعتی سازی ساختمان
صنعتی سازی ساختمان، نیاز به نیروهای آموزش دیده و مجرب دارد. این موضوع را باید در نظر داشت که بسیاری از دانشجوهای ایرانی که با مدرک کارشناسی از دانشگاه‌ها فارغ التحصیل می‌شوند، متأسفانه در ساخت و ساز عملی، آموزش و دوره‌های لازم را ندیده‌اند. و هیچگونه تخصصی در حوزۀ ساخت و ساز صنعتی و فرآیندهای مربوط به آن را ندارند.
واگذاری زمینهای دولتی به شرکتهای خصوصی به منظور انبوه‌سازی و ساخت و ساز باکیفیت
باید قبول کنیم که دولت در این سالها مالک بهترین و بزرگترین زمین های کشور بوده است.. دولت میتواند با در اختیار قرار دادن این زمین‌ها به بخش خصوصی و شرکتهای بین‌المللی، به نوعی دست سوداگران را از قیمت‌گذاری بر روی زمین‌ها قطع کند.. همین اقدام بدون شک باعث کاهش قیمت زمین برای ساخت مسکن خواهد شد… این شرکت‌ها می‌توانند با سرعت بخشیدن به ساخت و ساز با کیفیت و انبوه سازی، هزینۀ مسکن را کاهش دهند.
جلوگیری از سوداگری در فروش زمین
امروزه با وجود مشکلات یاد شده، عدم نظارت‌های دولتی و نبود قوانینی که مانع از سوداگری در فروش زمین شود را کاملاً احساس می‌کنیم… سیل ویران کنندۀ سرمایه به سمت بازار خرید زمین، توازن بازار را به نفع زمین تغییر داده است .. و به نوعی سرمایۀ با ارزش را در همین زمین‌ها انباشته کرده است… این پدیدۀ ویرانگر در کشور ما، فرصت‌های سرمایه گذاری هدفمند و در نتیجه اشتغال زائی و به وجود آمدن صنعتی شدن ساختمان سازی را از بین برده.. و نقش زیادی در کاهش سرعت گردش پول در اقتصاد کشورمان داشته است.
استفاده از این متن و کپی آن با ذکر منبع و لینک، بلامانع است.
این مقاله به طور جامع و دقیق وضعیت سرمایه‌گذاری ایرانیان در بخش مسکن ترکیه و تأثیرات آن بر اقتصاد ایران را بررسی می‌کند. به‌خصوص تأکید بر نیاز به صنعتی‌سازی ساختمان و جلوگیری از سوداگری در فروش زمین بسیار مهم و ضروری است. نکاتی که در مورد راهکارهای پیشرفت صنعت ساختمان‌سازی و ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری ذکر شده، میتواند راهنمایی خوبی برای سیاست‌گذاران باشد. مقاله به‌خوبی به مشکلات فعلی اشاره کرده و راهکارهای مؤثری برای بهبود وضعیت ارائه داده است. بسیار مفید و آموزنده بود. سپاسگزارم!