صنایع غذایی و به خصوص صنعت مواد پروتئینی، یکی از قدیمی ترین و مهمترین صنایع جهان به شمار می‌رود… این صنعت بزرگ و ارزآور، تأثیر بسیار زیادی در توسعۀ اقتصادی و امنیت غذایی کشورها داشته است.
در زیر به برخی از مشکلات و چالش‌های تولیدکنندگان مواد پروتئینی و فعالان در صنعت دام و طیور، اشاره می‌کنیم.
متحمل شدن ریسک زیاد و خسارت های پیش بینی نشده!
تولیدکنندۀ ایرانی در صنعت مواد پروتئینی همچون تخم مرغ و گوشتِ دام و طیور، ریسک‌های زیادی را باید متحمل شود… در آغاز هر دوره از پرورش جدید، باید پیش بینی کند که در سال آینده هزینۀ مواد اولیه و خوراک دام و مرغ‌ها، چقدر تحول داشته و قیمت فروش این محصولات در داخل و خارج از ایران در چه وضعیتی قرار می‌گیرد!.. و صدالبته بیماری‌های مختلف مربوط به مرغ‌ها و دام‌ها را نیز باید در نظر داشته باشد.
تصور کنید تولیدکنندۀ تخم مرغ، در 18 ماه نخست سال، که فقط باید به تغذیۀ مرغ‌ها بپردازد، متوجه می‌شود که قیمت تخم مرغ پایین آمده.. و از سوی دیگر قیمت خوراک مرغ‌ها افزایش داشته است…/ ولی با این وجود هیچ راهی ندارد، مگر آنکه این خسارت را تحمل کند و به تولید ادامه دهد، تا بلکه در آینده این خسارت جبران شود.. و این بدین معناست که تولیدکننده با توجه به بی ثباتی اقتصادیِ موجود در بازار، مجبور است تا دورۀ تولیدی را حتی با ضرر به پایان برساند.
عدم تعریف بازار مدرن برای فروش مواد پروتئینی
در تمامی این سالها، تنظیم بازار مواد پروتئینی مثل گوشت دام و طیور و تخم‌مرغ و قوانین مربوط به این صنعت بزرگ، تغییر آنچنانی نداشته است.. از آنجایی که مدیریت بازار و ریشۀ این صنعت، همچون صنایع بزرگِ دیگر در اختیار دولت است، بنابراین کارشناسی‌های لازم در این سالها صورت نگرفته.. از همین روی میتوان گفت تمامی تمرکز فعالان این صنعت، تنها بر روی تولید بوده است.. و صدالبته برای فروش محصولات این صنعت، یک بازار مدرن، تعریف نشده و علاوه براین، دولت با قوانین دستوری در این سالها، سعی در کنترل قیمت این محصولات داشته است.. این را میدانیم که اقتصاد دستوری، تعادل را در بازار عرضه و تقاضا برهم زده و بازار رقابتی را از بین می‌برد… بنابراین باید قبول کرد که تمامی این موارد ضعف دولت در تنظیم بازار را نشان می‌دهد.
فرسودگی تجهیزات و ساختمان مرغداری ها و کاهش نرخ بهره وری در صنعت مواد پروتئینی
فرسودگی تجهیزات و حتی ساختمان مرغداری‌ها، علاوه بر اتلاف انرژی/ ایجاد بیماری‌های گوناگون، عدم آسودگی مرغ‌ها، افزایش محصولات معیوب و هدر رفتن خوراک مرغ را در‌بر دارد.. که تمامی این عوامل افزایش هزینه‌های تولید و کاهش نرخ بهره‌وری را موجب می‌شود.. تولیدکننده‌ها برای وارد کردن تکنولوژی و تجهیز کارخانه، نیاز به سرمایۀ در گردش دارند.. و این سرمایه از طریق تسهیلات بانکی و یا به کمک ورود سرمایه‌گذاران به این شاخه‌های صنعتی، باید به تولید کننده تزریق شود.. ولی بالا بودن نرخ بازپرداخت و سود این وام ها و تسهیلات بانکی، باعث افزایش هزینه‌های تولید می‌شود… بنابراین استفاده از تسهیلات بانکی در ایران، برای تولید کننده‌ها، به هیچ عنوان توجیه اقتصادی نخواهد داشت.
افزایش هزینه های دارو و واکسن های دام و طیور
با بررسی در این صنعت متوجه می‌شویم که برخی از داروها و واکسن‌های مربوط به دام و طیور وارداتی میباشد… پس زمانی که هزینه دارو و واکسن‌های مربوط به دام و طیور چندین برابر افزایش پیدا می‌کند، بدون شک در قیمت تمام شدۀ محصولات این تولیدکننده‌ها، تأثیر زیادی خواهد داشت.
کمبود نهاده های دامی و افزایش قیمت مواد اولیه در تولید مواد پروتئینی
کمبود نهاده‌های دامی و افزایش قیمت این مواد اولیه به دلیل بالا رفتن نرخ دلار، به یکی از بزرگترین چالش‌های تولیدکننده‌ها تبدیل شده است.. گاهی اوقات، یکسری از محموله‌ها که حاوی نهاده‌های دامی بوده‌اند، درگیر مشکلات موجود در سیستم گمرکی کشور می‌شود.. و بسیاری از این نهاده‌ها در گمرک فاسد شده و به دست تولیدکننده نمی‌رسد.. در این شرایط تولیدکننده مجبور به تهیۀ این نهاده‌ها از بازار دلالی با قیمت‌های نجومی می‌شود.. در یک معادلۀ ساده، به این نتیجه می‌رسیم، وقتی غذای دام و طیور به میزان لازم تأمین نشود، از میزان تولید و کیفیت محصولات کاسته می‌شود.. و زمانی که نیاز و تقاضای بازار جبران نشود، قیمت‌ها افزایش چشمگیری پیدا می‌کند.
سوء استفادۀ دلالان و سوداگران از بی ثباتی اقتصادی
در کشوری با اقتصاد بی‌ثبات، افزایش هزینه‌ها در بازار، یک پدیدۀ دائمی تلقی می‌شود.. و به همین دلیل قیمت‌های داخلی به میزان زیادی به تغییرات نرخ ارز واکنش نشون می‌دهد… در چنین بازار آشفته‌ای، تنها دلال‌ها و سوداگران سود می‌برند.. و این مردم و حتی بخش خصوصی هستند که باید تاوان مدیریت ضعیف بخش‌های دولتی و عدم نظارت‌های لازم را از جیبشان پرداخت کنند.
مجموعه پارس سنتر، علاوه بر تبلیغ و حمایت از تولیدکنندگان صنایع غذایی و پروتئینی، شرایطی را ایجاد کرده تا فعالان اقتصادی در صنعت بزرگ پروتئینی و دام و طیور، بدون واسطه و در یک بازار مدرن، به نهاده‌های دامی، مواد‌اولیه و تجهیزات مورد نیاز در این صنعت، دسترسی داشته باشند… بدون شک هدف این مجموعۀ دانش محور در تمامی این سالها، رشد و توسعۀ هرچه بهتر و پررنگ ترِ اقتصاد در کشور بوده است.
استفاده از این متن و کپی آن با ذکر منبع و لینک، بلامانع است.
